دوره 1، شماره 1 - ( 9-1400 )
جلد 1 شماره 1 صفحات 22-17 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: A-10-163-1
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Asghari S, Faghani M, Shakerian A. Evaluation of Staphylococcus aureus in frozen shrimp and farmed shrimp samples in Hormozgan. Zoonosis 2021; 1 (1) :17-22
URL: http://zoonosis.ir/article-1-31-fa.html
URL: http://zoonosis.ir/article-1-31-fa.html
عسکری سعید، فغانی مصطفی، شاکریان امیر. بررسی میزان آلودگی به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در انواع نمونه های میگو دریایی و پرورشی منجمد در استان هرمزگان. مجله بيماری های قابل انتقال بين انسان و حيوان. 1400; 1 (1) :17-22
دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران ، saeedaskari100@yaho.com
متن کامل [PDF 375 kb]
(407 دریافت)
| چکیده (HTML) (873 مشاهده)
متن کامل: (264 مشاهده)
مقدمه
غذاهای دریایی از ضروریترین نیازهای تغذیهای هر جامعهای میباشد. مصرف میگوی آلوده باعث بیماریهای گوارشی در انسان میشود (1 و 2). مسمومیت غذایی با استافیلوکوکوس ارئوس باعث استفراغ، اسهال و کرامپهای شکمی در عرض دو تا شش ساعت پس از مصرف غذای آلوده میشود (3 و4). این باکتری برای رشد به هیچ عامل غذایی یا محیطی خاصی نیاز ندارد (2). مقاومت به متیسیلین و مقاومت به بتالاکتام ها باعث ایجاد مسمومیت استافیلوکوکی شدید میشود. کودکان، افراد مسن، زنان باردار و بیماران دچار نقص ایمنی، بیشتر در معرض خطر آلودگی به استافیلوکوکوس اورئوس هستند.مطالعات متعددی در کشورهای دیگر، مسیرهای انتقال این سویهی خطرناک توسط انسان یا محیط، از جمله حمل و نقل و بستهبندی، دستهای آلودهی کارگران و تماس ترشحات تنفسی آلوده با محصولات غذایی دریایی را بررسی کردهاند (8- 5). در برخی از نقاط جهان، بیش از 50 درصد مسمومیتهای غذایی ناشی از غذاهای دریایی است (5 و 6). از طرفی گوشت میگو به دلیل بافتی که دارد پتانسیل فساد بالایی دارد. شرایط نامناسب در حین صید و نگهداری و حمل و نقل غیراستاندارد، زمینهی مناسبی را برای رشد باکتریهای بیماریزا فراهم میکند (9- 7). متأسفانه روش نادرست پخت این محصولات مهمترین دلیل ایجاد بیماری است (5). همهی این عوامل خطر گاستروانتریت و مسمومیت غذایی ناشی از مواد غذایی آلوده را افزایش میدهند. بیماریهای قابل انتقال از طریق غذا، گروه بزرگی از بیماریهای جهانی هستند و یکی از مهمترین معضلات هر جامعهای میباشند (9). اطلاعاتی در مورد شناسایی سویههای استافیلوکوکوس اورئوس در غذاهای دریایی در جنوب ایران منتشر نشده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در انواع میگوهای پرورشی و دریایی منجمد ارجاعی به اداره کل دامپزشکی استان هرمزگان بود.
مواد و روشها
در این پژوهش نمونهگیری از 10 سردخانهی نگهداری آبزیان طی 10 بار نمونهگیری در تابستان سال 1400 که برای انجام آزمایش به اداره کل دامپزشکی استان هرمزگان ارجاع داده میشدند، انجام شد. نمونه های میگو به دو گروه میگوی دریایی منجمد و میگوی پرورشی منجمد، گروهبندی شدند. تعداد 100 نمونه میگو به طور مساوی 50 نمونه میگوی دریایی و 50 نمونه میگوی منجمد، نمونه برداری صورت گرفت. در شرایط سترون مقدار 1 گرم از هر نمونه با تیغ جراحی سترون ، نمونه برداری شد و در 25 میلی لیتر سرم فیزیولوژی سترون منتقل گردید و سپس در دمای 37 درجه سلسیوس به مدت 48-24 ساعت گرم خانه گذاری شدند. آنگاه مقدار یک میلی لیتر از سوسپانسیون در محیط کشت آگار برد-پارکر (مرک، آلمان) حاوی محلول 1/0 تلوریت پتاسیم و امولسیون تخم مرغ کشت شد و در دمای 37 درجه سلسیوس به مدت 24-48 ساعت گرم خانه گذاری شدند. بعد از گرم خانه گذاری، پرگنه های براق سیاه با هاله شفاف و کوچک مورد ارزیابی قرار گرفتند. رنگ آمیزی گرم و آزمون های بیوشیمیایی از پرگنههای مشکوک به عمل آمد.
نتـایج
همانطور که در جدول 1 نشان داده شده است، از تعداد 100 نمونه میگوی آزمایش شده، پنجاه نمونه متعلق به میگوی دریایی منجمد و 50 نمونه متعلق به میگوی پرورشی منجمد بودند. در هیچ یک از گروههای ذکر شده، آلودگی به استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده نگردید.
جدول 1- بررسی میزان آلودگی میگوهای دریایی و پرورشی منجمد به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس
بحث
ایمنی مواد غذایی نقش مهمی در سلامت جامعه ایفا میکند. با وجود پیشرفت مداوم دانش و تکنیک در صنایع غذایی، مصرف مواد غذایی آلوده همچنان یکی از عوامل اصلی بسیاری از بیماریها است. گوشت میگو ارزش غذایی بالایی دارد، سرشار از پروتئین، ویتامین و اسیدهای چرب غیر اشباع میباشد (15،16). میگو فوق العاده سریع فاسد میشود و مصرف بیخطر از همان لحظهی صید نیاز به شرایط بهداشتی کافی دارد (7 و 17 و 18). در کشورهایی که سوابق کافی از بیماری ها را نگهداری میکنند، خوردن میگوهای آلوده مسئول تعداد قابل توجهی از شیوع بیماری است (21- 19). تشخیص وجود عوامل بیماریزا دشوار است و بنابراین رعایت بهداشت بسیار مهم است. کیفیت و ایمنی میگو میتواند مستقیماً تحت تأثیر عدم رعایت عادات بهداشتی ماهیگیران و تماس با آنها باشد (سطوح کار آلوده، از جمله نیمکت، میز و چاقوهای شسته نشده) (7 و 22). در مطالعه حاضر هیچ گونه آلودگی میگوهای دریایی و پرورشی منجمد به استافیلوکوک اورئوس مشاهده نگردید.
بررسی های متعددی در نقاط مختلف صورت گرفته است به طوری که در مطالعهی پرویز محمدی گلرنگ (2004) نشان داد که تنها 1 درصد از میگوهای خام پرورشی و دریایی به استافیلوکوکوس اورئوس آلوده هستند که با نتایج به دست آمده در این مطالعه مشابه میباشد (1). در مطالعهای که توسط سلطان دلال و همکاران (2015) در ایران انجام گرفت مشخص گردید که 20 درصد میگوهای پرورشی فروخته شده در ایران آلوده به استافیلوکوکوس اورئوس بودند که با نتایج این مطالعه همخوانی ندارد (22). زارعی و همکاران (2012) شیوع استافیلوکوکوس اورئوس در محصولات غذاهای دریایی در اهواز را بررسی نمودند. آنها جدایههای استافیلوکوکوس اورئوس را در 7/5 درصد (4 از 70) نمونه تازه و 20 درصد (5 از 20) نمونه میگوی منجمد یافتند (23). آلودگی میگوها به استافیلوکوکوس اورئوس در این مطالعه بسیار بیشتر از نتایج بدست آمده در این تحقیق میباشد.
مطالعهای که در ایسلند انجام شد نشان داد که از مجموع 7913 میگوی تازه تنها 2 درصد آلوده به استافیلوکوکوس اورئوس بودند (24). نتایج بدست آمده در این مطالعه ممکن است به دلیل مدیریت مناسب در هنگام تولید و توزیع باشد.
محمد هاتا و همکاران (2003) کیفیت میکروبی میگوهای هندی را مورد مطالعه قرار دادند و گزارش کردند که تنها 1درصد (14 از 1282) میگوهای منجمد آلوده به استافیلوکوکهای اورئوس بودند (25).
موس و همکاران (2014) گزارش دادند که 20 درصد از میگوهای تازه در ترکیه به استافیلوکوکوس اورئوس آلوده شدهاند. همانطور که قبلاً در تحقیقات مشابه نشان داده شده است، عوامل مختلفی در میزان شیوع استافیلوکوکوس اورئوس در نمونههای میگو تاثیرگذار میباشند. این عوامل میتوانند شامل آلودگی ابزار ماهیگیری، سطوح، فریزرها، فروشندگان و وسایل نقلیه به باکتری باشند. عوامل محیطی دیگر مانند دما، رطوبت و pH، نوع سیستم تولید (سنتی یا صنعتی)، انواع فرآوری مواد غذایی (میگو چرخ کرده، ورقه شده، پوست کنده، بریده شده، خرد شده یا کامل) و استفاده از مواد ضد میکروبی در آلودگی میگوها به استافیلوکوکوس اورئوس تاثیرگذار میباشند (26).
از آنجایی که غذاهای دریایی در برخی از مناطق ایران رایج است، برای جلوگیری از مسمومیت غذایی استافیلوکوکوس ارئوس نیاز به محدودیت‌های بیشتر بهداشتی است. در این راستا حفظ زنجیره سرد در هنگام صید، حمل، نگهداری و توزیع این محصولات ضروری است. همچنین مصرفکنندگان باید توسط مقامات بهداشتی برای پرهیز از مصرف میگوی کم پخته آموزش ببینند. علیرغم پیشرفت در تحقیقات مواد غذایی، آلودگی محصولات دریایی همچنان یک مشکل مهم و یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. نتایج ما نشان داد که نظارت بر غذاهای دریایی نیاز به توجه بیشتری دارد، اگرچه تحقیقات بیشتری برای تأیید این نتایج مورد نیاز است.
نتیجه گیری کلـی و پیشنهادها
نتایج بررسی های میکروبی ماهی های قزل آلای پرورشی استان چهار محال و بختیاری را می توان در مجموع رضایت بخش عنوان کرد، زیرا اکثریت نمونه ها با استانداردهای مرجع مطابقت دارند و میزان آلودگی در سطح پایینی قرار دارد. ضمنا نتایج این بررسی می تواند اطلاعات ارزشمندی برای طراحی برنامه های نظارت برای کنترل کیفیت غذاهای دریایی و ماهی فراهم نماید. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎیﺞ ایﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ماهی های ﻗﺰل آلای ﭘﺮورﺷﯽ در اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎﮐﺘﺮی ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻧﻘﺶ به سزایی نداشته و با کنترل بیشتر نهاد های نظارتی و رعایت هر چه بیشتر اصول بهداشتی در پرورش و صید و نگهداری ماهی می توان این مقدار را به صفر رساند.
تقـدیر و تشـکر
در پایان از زحمات تمامی افرادی که در این مقاله همکاری داشته اند، صمیمانه تقدیر و تشکر می نماییم.
تعارض منافع
هیچگونه تضاد منافعی بین نویسندگان وجود ندارد و این مقاله با اطلاع و هماهنگی آنها ارسال شده است.
غذاهای دریایی از ضروریترین نیازهای تغذیهای هر جامعهای میباشد. مصرف میگوی آلوده باعث بیماریهای گوارشی در انسان میشود (1 و 2). مسمومیت غذایی با استافیلوکوکوس ارئوس باعث استفراغ، اسهال و کرامپهای شکمی در عرض دو تا شش ساعت پس از مصرف غذای آلوده میشود (3 و4). این باکتری برای رشد به هیچ عامل غذایی یا محیطی خاصی نیاز ندارد (2). مقاومت به متیسیلین و مقاومت به بتالاکتام ها باعث ایجاد مسمومیت استافیلوکوکی شدید میشود. کودکان، افراد مسن، زنان باردار و بیماران دچار نقص ایمنی، بیشتر در معرض خطر آلودگی به استافیلوکوکوس اورئوس هستند.مطالعات متعددی در کشورهای دیگر، مسیرهای انتقال این سویهی خطرناک توسط انسان یا محیط، از جمله حمل و نقل و بستهبندی، دستهای آلودهی کارگران و تماس ترشحات تنفسی آلوده با محصولات غذایی دریایی را بررسی کردهاند (8- 5). در برخی از نقاط جهان، بیش از 50 درصد مسمومیتهای غذایی ناشی از غذاهای دریایی است (5 و 6). از طرفی گوشت میگو به دلیل بافتی که دارد پتانسیل فساد بالایی دارد. شرایط نامناسب در حین صید و نگهداری و حمل و نقل غیراستاندارد، زمینهی مناسبی را برای رشد باکتریهای بیماریزا فراهم میکند (9- 7). متأسفانه روش نادرست پخت این محصولات مهمترین دلیل ایجاد بیماری است (5). همهی این عوامل خطر گاستروانتریت و مسمومیت غذایی ناشی از مواد غذایی آلوده را افزایش میدهند. بیماریهای قابل انتقال از طریق غذا، گروه بزرگی از بیماریهای جهانی هستند و یکی از مهمترین معضلات هر جامعهای میباشند (9). اطلاعاتی در مورد شناسایی سویههای استافیلوکوکوس اورئوس در غذاهای دریایی در جنوب ایران منتشر نشده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در انواع میگوهای پرورشی و دریایی منجمد ارجاعی به اداره کل دامپزشکی استان هرمزگان بود.
مواد و روشها
در این پژوهش نمونهگیری از 10 سردخانهی نگهداری آبزیان طی 10 بار نمونهگیری در تابستان سال 1400 که برای انجام آزمایش به اداره کل دامپزشکی استان هرمزگان ارجاع داده میشدند، انجام شد. نمونه های میگو به دو گروه میگوی دریایی منجمد و میگوی پرورشی منجمد، گروهبندی شدند. تعداد 100 نمونه میگو به طور مساوی 50 نمونه میگوی دریایی و 50 نمونه میگوی منجمد، نمونه برداری صورت گرفت. در شرایط سترون مقدار 1 گرم از هر نمونه با تیغ جراحی سترون ، نمونه برداری شد و در 25 میلی لیتر سرم فیزیولوژی سترون منتقل گردید و سپس در دمای 37 درجه سلسیوس به مدت 48-24 ساعت گرم خانه گذاری شدند. آنگاه مقدار یک میلی لیتر از سوسپانسیون در محیط کشت آگار برد-پارکر (مرک، آلمان) حاوی محلول 1/0 تلوریت پتاسیم و امولسیون تخم مرغ کشت شد و در دمای 37 درجه سلسیوس به مدت 24-48 ساعت گرم خانه گذاری شدند. بعد از گرم خانه گذاری، پرگنه های براق سیاه با هاله شفاف و کوچک مورد ارزیابی قرار گرفتند. رنگ آمیزی گرم و آزمون های بیوشیمیایی از پرگنههای مشکوک به عمل آمد.
نتـایج
همانطور که در جدول 1 نشان داده شده است، از تعداد 100 نمونه میگوی آزمایش شده، پنجاه نمونه متعلق به میگوی دریایی منجمد و 50 نمونه متعلق به میگوی پرورشی منجمد بودند. در هیچ یک از گروههای ذکر شده، آلودگی به استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده نگردید.
جدول 1- بررسی میزان آلودگی میگوهای دریایی و پرورشی منجمد به باکتری استافیلوکوکوس اورئوس
| میزان آلودگی به استافیلوکوکوس اورئوس | تعداد نمونهها | نمونهها |
| (0%) 0 | 50 | میگوی دریایی منجمد |
| (0%) 0 | 50 | میگوی پرورشی منجمد |
ایمنی مواد غذایی نقش مهمی در سلامت جامعه ایفا میکند. با وجود پیشرفت مداوم دانش و تکنیک در صنایع غذایی، مصرف مواد غذایی آلوده همچنان یکی از عوامل اصلی بسیاری از بیماریها است. گوشت میگو ارزش غذایی بالایی دارد، سرشار از پروتئین، ویتامین و اسیدهای چرب غیر اشباع میباشد (15،16). میگو فوق العاده سریع فاسد میشود و مصرف بیخطر از همان لحظهی صید نیاز به شرایط بهداشتی کافی دارد (7 و 17 و 18). در کشورهایی که سوابق کافی از بیماری ها را نگهداری میکنند، خوردن میگوهای آلوده مسئول تعداد قابل توجهی از شیوع بیماری است (21- 19). تشخیص وجود عوامل بیماریزا دشوار است و بنابراین رعایت بهداشت بسیار مهم است. کیفیت و ایمنی میگو میتواند مستقیماً تحت تأثیر عدم رعایت عادات بهداشتی ماهیگیران و تماس با آنها باشد (سطوح کار آلوده، از جمله نیمکت، میز و چاقوهای شسته نشده) (7 و 22). در مطالعه حاضر هیچ گونه آلودگی میگوهای دریایی و پرورشی منجمد به استافیلوکوک اورئوس مشاهده نگردید.
بررسی های متعددی در نقاط مختلف صورت گرفته است به طوری که در مطالعهی پرویز محمدی گلرنگ (2004) نشان داد که تنها 1 درصد از میگوهای خام پرورشی و دریایی به استافیلوکوکوس اورئوس آلوده هستند که با نتایج به دست آمده در این مطالعه مشابه میباشد (1). در مطالعهای که توسط سلطان دلال و همکاران (2015) در ایران انجام گرفت مشخص گردید که 20 درصد میگوهای پرورشی فروخته شده در ایران آلوده به استافیلوکوکوس اورئوس بودند که با نتایج این مطالعه همخوانی ندارد (22). زارعی و همکاران (2012) شیوع استافیلوکوکوس اورئوس در محصولات غذاهای دریایی در اهواز را بررسی نمودند. آنها جدایههای استافیلوکوکوس اورئوس را در 7/5 درصد (4 از 70) نمونه تازه و 20 درصد (5 از 20) نمونه میگوی منجمد یافتند (23). آلودگی میگوها به استافیلوکوکوس اورئوس در این مطالعه بسیار بیشتر از نتایج بدست آمده در این تحقیق میباشد.
مطالعهای که در ایسلند انجام شد نشان داد که از مجموع 7913 میگوی تازه تنها 2 درصد آلوده به استافیلوکوکوس اورئوس بودند (24). نتایج بدست آمده در این مطالعه ممکن است به دلیل مدیریت مناسب در هنگام تولید و توزیع باشد.
محمد هاتا و همکاران (2003) کیفیت میکروبی میگوهای هندی را مورد مطالعه قرار دادند و گزارش کردند که تنها 1درصد (14 از 1282) میگوهای منجمد آلوده به استافیلوکوکهای اورئوس بودند (25).
موس و همکاران (2014) گزارش دادند که 20 درصد از میگوهای تازه در ترکیه به استافیلوکوکوس اورئوس آلوده شدهاند. همانطور که قبلاً در تحقیقات مشابه نشان داده شده است، عوامل مختلفی در میزان شیوع استافیلوکوکوس اورئوس در نمونههای میگو تاثیرگذار میباشند. این عوامل میتوانند شامل آلودگی ابزار ماهیگیری، سطوح، فریزرها، فروشندگان و وسایل نقلیه به باکتری باشند. عوامل محیطی دیگر مانند دما، رطوبت و pH، نوع سیستم تولید (سنتی یا صنعتی)، انواع فرآوری مواد غذایی (میگو چرخ کرده، ورقه شده، پوست کنده، بریده شده، خرد شده یا کامل) و استفاده از مواد ضد میکروبی در آلودگی میگوها به استافیلوکوکوس اورئوس تاثیرگذار میباشند (26).
از آنجایی که غذاهای دریایی در برخی از مناطق ایران رایج است، برای جلوگیری از مسمومیت غذایی استافیلوکوکوس ارئوس نیاز به محدودیت‌های بیشتر بهداشتی است. در این راستا حفظ زنجیره سرد در هنگام صید، حمل، نگهداری و توزیع این محصولات ضروری است. همچنین مصرفکنندگان باید توسط مقامات بهداشتی برای پرهیز از مصرف میگوی کم پخته آموزش ببینند. علیرغم پیشرفت در تحقیقات مواد غذایی، آلودگی محصولات دریایی همچنان یک مشکل مهم و یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. نتایج ما نشان داد که نظارت بر غذاهای دریایی نیاز به توجه بیشتری دارد، اگرچه تحقیقات بیشتری برای تأیید این نتایج مورد نیاز است.
نتیجه گیری کلـی و پیشنهادها
نتایج بررسی های میکروبی ماهی های قزل آلای پرورشی استان چهار محال و بختیاری را می توان در مجموع رضایت بخش عنوان کرد، زیرا اکثریت نمونه ها با استانداردهای مرجع مطابقت دارند و میزان آلودگی در سطح پایینی قرار دارد. ضمنا نتایج این بررسی می تواند اطلاعات ارزشمندی برای طراحی برنامه های نظارت برای کنترل کیفیت غذاهای دریایی و ماهی فراهم نماید. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎیﺞ ایﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ماهی های ﻗﺰل آلای ﭘﺮورﺷﯽ در اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎﮐﺘﺮی ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻧﻘﺶ به سزایی نداشته و با کنترل بیشتر نهاد های نظارتی و رعایت هر چه بیشتر اصول بهداشتی در پرورش و صید و نگهداری ماهی می توان این مقدار را به صفر رساند.
تقـدیر و تشـکر
در پایان از زحمات تمامی افرادی که در این مقاله همکاری داشته اند، صمیمانه تقدیر و تشکر می نماییم.
تعارض منافع
هیچگونه تضاد منافعی بین نویسندگان وجود ندارد و این مقاله با اطلاع و هماهنگی آنها ارسال شده است.
مرور کتاب: پژوهشی اصیل |
دریافت: 1400/11/4 | پذیرش: 1400/9/30 | انتشار: 1400/9/30
دریافت: 1400/11/4 | پذیرش: 1400/9/30 | انتشار: 1400/9/30
فهرست منابع
1. Shekarforoush SS, Razavi Rohani SM, Karim G, Kiaie SMM, Rokni N, Abbasvali M. Study on the overview on foodborne bacteria in food with animal origin in Iran; Part three: seafood. Food Hyg. 2013; 2 (8):15-32.
2. Hennekinne JA, De Buyser ML, Dragacci S. Staphylococcus aureus and its food poisoning toxins: characterization and outbreak investigation. FEMS Microbiol Rev. 2012;36(4):815-36. doi: 10.1111/j.1574-6976.2011.00311.x. [DOI:10.1111/j.1574-6976.2011.00311.x] [PMID]
3. Normanno G, Firinu A, Virgilio S, Mula G, Dambrosio A, Poggiu A, Decastelli L, Mioni R, Scuota S, Bolzoni G, Di Giannatale E, Salinetti AP, La Salandra G, Bartoli M, Zuccon F, Pirino T, Sias S, Parisi A, Quaglia NC, Celano GV. Coagulase-positive Staphylococci and Staphylococcus aureus in food products marketed in Italy. Int J Food Microbiol. 2005;98(1):73-9. doi: 10.1016/j.ijfoodmicro.2004.05.008. [DOI:10.1016/j.ijfoodmicro.2004.05.008] [PMID]
4. Le Loir Y, Baron F, Gautier M. Staphylococcus aureus and food poisoning. Genet Mol Res. 2003;2(1):63-76.
5. Tauxe RV. Emerging foodborne pathogens. Int J Food Microbiol. 2002;78(1-2):31-41. doi: 10.1016/s0168-1605(02)00232-5. [DOI:10.1016/S0168-1605(02)00232-5]
6. Nichols GL, Little CL, Mithani V, de Louvois J. The microbiological quality of cooked rice from restaurants and take-away premises in the United Kingdom. J Food Prot. 1999 Aug;62(8):877-82. doi: 10.4315/0362-028x-62.8.877. [DOI:10.4315/0362-028X-62.8.877] [PMID]
7. Adams M R, Moss, M. Food microbiology. Adam S. ed. 145-147 Royal society of chemistry, 2002, pressUK.
8. Albuquerque W F A, Macrae O V, Sousa G H F, Vieira, and R H S F Vieira. Multiple drug resistant Staphylococcus aureus strains isolated from a fish market and from fish handlers. Braz J Microbiol. 2007; 38:131-134. [DOI:10.1590/S1517-83822007000100027]
9. Atyah MA, Zamri-Saad M, Siti-Zahrah A. First report of methicillin-resistant Staphylococcus aureus from cage-cultured tilapia (Oreochromis niloticus). Vet Microbiol. 2010;144(3-4):502-4. doi: 10.1016/j.vetmic.2010.02.004. Epub 2010 Feb 10. [DOI:10.1016/j.vetmic.2010.02.004] [PMID]
10. Bean NH, Goulding JS, Lao C, Angulo FJ. Surveillance for foodborne-disease outbreaks--United States, 1988-1992. MMWR CDC Surveill Summ. 1996;45(5):1-66. [DOI:10.4315/0362-028X-60.10.1265] [PMID]
11. Gutiérrez D, Delgado S, Vázquez-Sánchez D, Martínez B, Cabo ML, Rodríguez A, Herrera JJ, García P. Incidence of Staphylococcus aureus and analysis of associated bacterial communities on food industry surfaces. Appl Environ Microbiol. 2012;78(24):8547-54. doi: 10.1128/AEM.02045-12. [DOI:10.1128/AEM.02045-12] [PMID] [PMCID]
12. Shimizu A, Fujita M, Igarashi H, Takagi M, Nagase N, Sasaki A, Kawano J. Characterization of Staphylococcus aureus coagulase type VII isolates from staphylococcal food poisoning outbreaks (1980-1995) in Tokyo, Japan, by pulsed-field gel electrophoresis. J Clin Microbiol. 2000;38(10):3746-9. doi: 10.1128/JCM.38.10.3746-3749.2000. [DOI:10.1128/JCM.38.10.3746-3749.2000] [PMID] [PMCID]
13. Atanassova V, Reich F, Klein G. Microbiological quality of sushi from sushi bars and retailers. J Food Prot. 2008;71(4):860-4. doi: 10.4315/0362-028x-71.4.860. [DOI:10.4315/0362-028X-71.4.860] [PMID]
14. Ayulo AM, Machado RA, Scussel VM. Enterotoxigenic Escherichia coli and Staphylococcus aureus in fish and seafood from the southern region of Brazil. Int J Food Microbiol. 1994;24(1-2):171-8. doi: 10.1016/0168-1605(94)90116-3. [DOI:10.1016/0168-1605(94)90116-3]
15. Solano R, Lafuente S, Sabate S, Tortajada C, Garcia deolalla P. Enterotoxin production by staphylococcus aureus: An outbreak at a Barcelona sports club in July 2011. J Food control 2011;33 (11): 114-118. [DOI:10.1016/j.foodcont.2013.01.014]
16. Rhee CH, Woo GJ. Emergence and characterization of foodborne methicillin-resistant Staphylococcus aureus in Korea. J Food Prot. 2010;73(12):2285-90. doi: 10.4315/0362-028x-73.12.2285. [DOI:10.4315/0362-028X-73.12.2285] [PMID]
17. Oh SK, Lee N, Cho YS, Shin DB, Choi SY, Koo M. Occurrence of toxigenic Staphylococcus aureus in ready-to-eat food in Korea. J Food Prot. 2007;70(5):1153-8. doi: 10.4315/0362-028x-70.5.1153. [DOI:10.4315/0362-028X-70.5.1153] [PMID]
18. Dallal MM, Foroushani AR, Sharifi-Yazdi S, Sharifi-Yazdi MK, Arfatahery N. Prevalence of Staphylococcus aureus in Shrimps in Tehran during 2013. J Med Bacteriol. 2015;4(5-6):42-6.
19. Zarei M, Maktabi S, Ghorbanpour M. Prevalence of Listeria monocytogenes, Vibrio parahaemolyticus, Staphylococcus aureus, and Salmonella spp. in seafood products using multiplex polymerase chain reaction. Foodborne Pathog Dis. 2012;9(2):108-12. doi: 10.1089/fpd.2011.0989. [DOI:10.1089/fpd.2011.0989] [PMID]
20. Valdimarsson G, Einarsson H, Gudbjörnsdottir B, Magnusson H. Microbiological quality of Icelandic cooked-peeled shrimp (Pandalus borealis). Int J Food Microbiol. 1998;45(2):157-61. doi: 10.1016/s0168-1605(98)00149-4. [DOI:10.1016/S0168-1605(98)00149-4]
21. Mohamed Hatha AA, Maqbool TK, Suresh Kumar S. Microbial quality of shrimp products of export trade produced from aquacultured shrimp. Int J Food Microbiol. 2003;82(3):213-21. doi: 10.1016/s0168-1605(02)00306-9. [DOI:10.1016/S0168-1605(02)00306-9]
22. Mus TE, Cetinkaya F, Celik U. Occurrence of Vibrio, Salmonella and Staphylococcus aureus in retail fresh fish, mussel and shrimp. Acta Vet Brno. 2014;83(2):75-8. [DOI:10.2754/avb201483020075]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
اخلاق نشر
این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیتۀ اخلاق در انتشار (COPE) می باشد و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می نماید.
