دوره 1، شماره 1 - ( 9-1400 )                   جلد 1 شماره 1 صفحات 16-9 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ahmadi H, Shafizade A. Rainbow trout contamination to Salmonella in 2020 in Charmahal Bakhtiyari province. Zoonosis 2021; 1 (1) :9-16
URL: http://zoonosis.ir/article-1-32-fa.html
احمدی حمید، شفیع زاده عبدالرضا. بررسی آلودگی ماهی قزل آلای رنگین کمان به سالمونلا در سال 1399 در استان چهارمحال و بختیاری. مجله بيماری های قابل انتقال بين انسان و حيوان. 1400; 1 (1) :9-16

URL: http://zoonosis.ir/article-1-32-fa.html


دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران ، hamidahmadi1344@gmail.com
متن کامل [PDF 404 kb]   (310 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (808 مشاهده)
متن کامل:   (171 مشاهده)
مقدمه
 سـالمونلا[1] یکـی از باکتری های بیماری زای مهـم غذایی برای انسان و حیوانات محسوب مـی گـردد (1 و 2) و در بسیاری از کشورها منجـر بـه ایجـاد فـساد غـذایی و عفونـت مــی شــود (3 و 4). در ایــن میــان، ســالمونلا تیفــی موریــوم[2] گونه­ای است که باعث بروز سالمونلوز غیرحصبه ای یا همان مسمومیت غذایی می شـود. از ویژگی های مهم این گونه توانایی آن در باقی ماندن بـه شـکل قـابل تکـثیر و زنده به مدت طـولانی در محیط و نمــونه های غذایی است (5). آلودگی های انسانی از خوردن غذاهای خـام از جمله گوشت، مرغ، تخـم مـرغ و غـذاهای روزانـه بوجـود می آید. باکتری سالمونلا تیفی­موریوم از جمله گونه هایی اسـت که علاوه بر انسان، میزبان­های زیادی داشته و امکان شـیوع آن بـالا اسـت (6 و 7). بنـابراین بـرای سـلامت غـذایی، دسترسـی سیـستم هـای سـریع، حـساس و قابـل اعتمـاد، کـه از لحـاظ بین المللی قابل قبول باشد، بـرای تـشخیص حـضور یـا عـدم حضور باکتری های بیماری زا در صنعت غذا و نیز برای نظـارت­هـای قانونی بسیار مهـم اسـت (8 و 9). همچنـین تـشخیص سـریع عامـل بیمـاری زا در نمونـه هـای بـالینی و در آزمایـشگاه هـای کنترل کیفی مواد غذایی نیز از دیگر مواردی است که اهمیت موضوع را مشخص می سازد (9).
آبزیان دریایی شامل انواع مـاهی هـا، سـخت پوسـتان و انواع نرم­تنان دوکفه ای، وآبزیان آب شیرین شامل انـواع ماهی ها و سخت پوستان می باشند. آبزیان آب شیرین ممکن است در حوضچه ها یا آب جاری و مخـازن باشـند و لـذا درمعرض آلودگی با انواع منابع هستند. در سراسر جهان از انواع مختلف غذاهای دریـایی بـه عنوان یک غذای خاص مغذی و سالم استفاده می­شـود. لذا با توجه به افزایش روز افزون مصرف آبزیان، توجـه بیشتری نیز به سلامت آن ها شده است. غالباً کنترل کیفیت ماهی در مقایسه با سایر محصولات حیـوانی مشـکل تـر بوده و علـت آن تنـوع در گونـه، جـنس، سـن، محـل زندگی و عمل  آنزیم­هـای میکروبـی در عضـلات مـاهی می باشد (10).
سالمونلا جزو باکتری های غیر بومی محیط­هـای آبـی محسـوب مـی شـود و بـه طـور ثانویـه توسـط انسـان، حیوانات، پرندگان، فاضلاب­های خانگی و صـنعتی، آب و آبزیان را آلوده می­کند و به علت پتانسیل  بیماریزایی آن در آبزیان دارای اهمیت تحقیقاتی است. گزارش شده است که سالمونلا در کمتر از 10درصد  آب دریا و نمونه های ماهیان آب­هـای منـاطق معتـدل مشـاهده شـده است همچنین در نواحی گرمسـیری بـروز سـالمونلا در آبزیـان زیـاد بـوده و بـه بـیش از 20درصد رسـیده اسـت (11). آلودگی سالمونلایی در طبیعت وابسته به فصل و آب و هوا می باشد. در نواحی معتـدل و گرمسیری حضور سالمونلا در محیط بـه دوره بارش باران، به خصوص بعـد از اولـین بـارش شـدید، بستگی دارد. در نواحی که زمان های بارش بـاران متعـدد اسـت موجب می شود که باران سیلابی آلودگی سـالمونلایی را به نواحی ساحلی شستشو دهد. ورود سالمونلا به محیط دریا غالباً به علت باران های مـداوم کـافی بـرای انتقـال آلودگی از منابع اصلی به دریا توسط جویبارها و رودهـا می­باشد (12). بـه نظر می­رسـد مـاهی و سـایر آبزیـان نـاقلین غیـر فعـال سالمونلا باشند و بـاکتری را بـدون هـیچ مشـکلی دفـع کنند. آلودگی این ارگانیسم از منابع زمینی بوده و مـاهی ممکن است نقـش ناقل ارگانیسم را داشته باشد (13).
استخر های پرورش ماهی به دلیل اینکه به راحتی توسط آب های سطحی و همچنین توسط منابع ثانویه آلوده می شوند. به عنوان مکانی مهم در کنترل و شیوع عفونت ناشی از سالمونلا نقش دارند. تحقیق حاضر به منظور تعیین میزان آلودگی ماهی قزل آلای رنگین کمان پرورشی استان چهار محال و بختیاری به باکتری سالمونلا به اجرا در آمد. استفاده از محیط کشت­های اختصاصی و متفاوت در این تحقیق به جهت تمایز گونه های سالمونلا از سایر باکتری های مشابه در هر محیط کشت انجام گرفت تا نتیجه ایی صحیح با انجام تست های تاییدی در دسترس قرار گیرد.
مواد و روش­ها
نمونه گیری: در این مطالعه جمعا 80 نمونه ماهی از گونه ی قزل آلای رنگین کمان در سال 1399 از استخر های پرورش ماهی قزل آلای استان چهارمحال و بختیاری به صورت تصادفی انتخاب گردید. ماهی­ها به مدت 12 ساعت قبل از صید قطع غذادهی شدند. سپس هر یک از نمونه­ها پس از صید درون کیسه های سترون و تحت شرایط سرما، در دمای 4 درجه سانتی گراد، به آزمایشگاه منتقل گردید و سپس طبق روش استاندارد ارائه شده توسط سازمان دامپزشکی ایران به شماره­ی NRLASD/FQ/P/006 مورد بررسی قرار گرفت.
جهت جستجو و بررسی حضور سالمونلا در آزمایشگاه با استفاده از قیچی و تیغ اسکالپل استریل در مجاورت شعله، 25 گرم از عضلات ماهی جدا و به 225 میلی لیتر محیط پیش غنی کننده آب پپتون بافری  (Merck , Germany)استریل اضافه گردید. سپس مخلوط فوق توسط استوماکر در دور RPM  260  به مدت 30 ثانیه به خوبی مخلوط شد و بعد از آن مخلوط فوق به جهت غنی سازی به مدت 18 ساعت در دمای 37 درجه ی سانتی گراد قرار داده شد (14). سپس 1/0 سی سی از نمونه فوق را به 10 سی سی محیط کشت غنی کننده راپپاپورت واسیلیادیس براث[3] (Merck , Germany) اضافه کرده و همچنین 1 سی­سی از نمونه مرحله قبل را به 10 سی سی محیط کشت مولر کافمن تتراتیونات نوبیوسین[4] (Merck , Germany) اضافه کرده، سپس محیط کشت RVS را در دمای 41.5 و محیط کشت MKTTn را در دمای 37 درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت انکوبه گذاری گردید (15).
کشت بدست آماده از مرحله ی قبل ، توسط آنس و کنار شعله روی هر سه محیط  سالمونلا-شیگلا آگار[5] (Merck , Germany) و BPLS Agar  و XLD Agar  به صورت خطی به جهت تشکیل کلنی تکی کشت داده شد و 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتی گراد انکوبه گذاری شد (16).
کشت در محیط جامد انتخابی: پس از 24 ساعت گرم خانه گذاری محیط های کشت از نظر وجود سالمونلا مورد بررسی قرار گرفتند و کلنی های مشکوک به جهت تست تاییدی در دو محیط کشت TSI Agar  وLIA Agar  با آنس به صورت سطحی و عمقی کشت داده شدند و این دو محیط به مدت 24 ساعت مجدد در دمای 37 درجه انکوبه گذاری گردید لازم به ذکر است سالمونلا اغلب، در محیط TSI در قسمت ایستاده واکنش اسیدی (رنگ زرد) و همچنین تولید گاز H2S و در قسمت مورب، واکنش قلیایی (رنگ قرمز) ایجاد می­نماید. وجود  H2Sباعث سیاه شدن قسمتی از محیط می­شود. سالمونلا در محیط LIA به دلیل دکربوکسیله کردن اسیدآمینه لیزین در واکنش مثبت سطح و عمق محیط رنگ ارغوانی پیدا می­کند و این مسئله وجه تفریق این باکتری­ها با باکتری سیتروباکتر می باشد. در ضمن باکتری­هایی که در محیط LIA ایجاد رنگ زرد می­کردند به عنوان سیتروباکتر فروندی در نظر گرفته می شوند. علاوه بر این، تست اوره نیز انجام گرفت در صورتی که باکتری اوره مثبت باشد رنگ محیط به بنفش تغییر خواهد کرد (17).
نتـایج
در تحقیق حال حاضر مواردی که پس از گرم خانه گذاری به مدت 48 ساعت در آنها کلنی تک مشکوک به سالمونلا دیده نشود، به عنوان مورد منفی در نظر گرفته شدند و همچنین موارد مشکوک پس از انجام تست های تاییدی در صورت تایید به عنوان مورد مثبت ثبت گردیدند.
از بین 80 نمونه ماهی قزل آلای رنگین کمان اخذ شده تعداد 5 نمونه ی مشکوک مشاهده گردید که پس از انجام تست های تاییدی تنها 3 نمونه تایید شد بدین صورت که از مجموع 80 نمونه تعداد 3 نمونه آلوده به گونه ی سالمونلا تایید گردید (75/3 درصد) (شکل 1).

شکل 1: درصد آلودگی ماهی های قزل آلای پرورشی به باکتری سالمونلا
بحث
در تحقیق حاضر تنها  75/3 درصد از نمونه های ماهی به سالمونلا آلوده بودند. در تحقیقی در سال 2010 طی مطالعاتی که در شهر بنین نیجریه توسط Wogo و Maduakor روی ماهیان تازه صید شده از 2 استخر صورت گرفت، باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، کلبسیلا، سالمونلا، اشریشیا کلی و سودوموناس از نمونه های پوست، گوشت و آبشش جدا گردید که بیش­ترین میزان این باکتری­ها از پوست بود (18).
در مطالعه رحیمی و همکاران در سال 2009- 2010  جهت تعیین شیوع گونه های لیستریا که در نمونه های غذاهای دریایی در اصفهان و شهرکرد انجام گرفت.  از مجموع 264 نمونه مورد بررسی 20 مورد لیستریا مثبت گزارش گردید. گونه های لیستریا در 5/7، 2/4، 7/11 و 6/6 درصد به ترتیب از ماهی تازه، ماهی منجمد، میگو تازه و نمونه های میگو منجمد جداسازی شدند. مصرف این غذاهای دریایی، چه خام یا نیم پز، ممکن است به شناخت  بیماری های ناشی از غذا در ایران کمک کنند (19).
بنا به گزارش Youssef و همکاران عامل بروز 11 درصد از عفونت­ها و مسمویت های غذایی، مصرف ماهی، نرم تنـان، سخت پوستان و پستانداران دریایی بوده است (20). هم­چنین گزارشات زیادی از وقوع سالمونلوز، شیگلوز، لیستریوز، ویبریوز و عفونت های ناشی از استافیلوکوکوس آرئوس و اشریشیا کلی در اثر مـصرف غـذاهای دریـایی آلوده در ایران وجود دارد (21).
در مطالعه سیکروسکی و همکاران آلودگی ماهیان شور و دودی به باکتری­های بیماری زا مورد بررسی قرار گرفت و از ویبریو پاراهمولیتیکوس، استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسیتوژنز و کلستریدیوم بوتولینوم به عنوان عوامل خطر نام برده شد (22).
همچنین، در مطالعه آخوندزاده و همکاران تعداد ۱۰۷ نمونه ماهی تازه و ۱۲۷ نمونه ماهی شور و دودی شده از نظر آلودگی به باکتری­های بیماری زا مانند ویبریو پاراهمولیتیکوس، لیستریا مونوسیتوژنز، اشرشیاکلی و سالمونلا مورد بررسی قرار گرفتند. در ۴/۲۱  درصد ماهی تازه و ۱/۷ درصد دودی شده و ۵۰ درصد ماهیان شور و دودی شده آلودگی به ویبریو پاراهمولیتیکوس مورد تایید قرار گرفت (23).
در مطالعه ارمانی و همکاران آلودگی ١٣٥ نمونه شامل ماهی خام، ماهی پخته، فرآورده های ماهی خام و پخته تعیین شد و همچنین ١٣٥ سواب محیطی به عنوان مثال از چاقو و ابزارآلات فرآوری، وسایل پخت، سطوح فرآوری، دستگیره و دیواره فریزر دسته شیر آب بابت تعیین اثر رعایت بهداشت گرفته شد. مطابق نتایج، آلودگی به باکتری­های اشرشیا کلی و سالمونلا در نمونه­ها مشاهده نشد. ٨/٣ درصد نمونه های ماهی خام از نظر لیستریا مونوسیتوژنز مثبت بودند. نتایج سوابکشی و بررسی وضعیت بهداشت نشان داد امکان آلودگی فرآورده های غذایی با منشا آبزیان به باکتری­های بیماریزا طی مراحل مختلف عمل آوری از طریق ابزارآلات عمل آوری و غیره وجود دارد و کنترل آلودگی­های میکروبی در تمامی مراحل بسیار حائز اهمیت است (24).
در تحقیقی مشابه توسط Gonzi و همکاران در سال 2002 در اسپانیا، تعداد 54 نمونه از ماهیان بسته بندی شده شامل 30 ماهی آزاد دودی و 24 ماهی قزل آلای قهوه ای که برای سه هفته در دمای 1- تا 2 درجه ی سانتی گراد نگهداری شده بودند، مورد آزمایش های میکروبیولوژی قرار گرفتند. این نمونه ها از فروشگاههای عرضه کننده ی محصولات آبزی تهیه شده بود و در هیچ کدام آلودگی به باکتری سالمونلا و اشرشیاکلی دیده نشد (25).
درمطالعه ای دیگر در سال 2013 توسط رحیمی و همکاران جهت  تعیین شیوع سالمونلا انجام گرفت که در این مطالعه 384  نمونه ماهی، میگو و خرچنگ در سه استان حاشیه خلیج فارس در ساحل جنوبی از سپتامبر 2009 تا مه 2011  جمع آوری شد. تمامی نمونه ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. شیوع 5 درصدی سالمونلا از تعداد قابل توجهی بیشتر ماهی نسبت به میگو جدا شد. نمونه های سالمونلا جدا شده از ماهی و میگو از پنج سروتیپ مختلف از جمله سالمونلا تیفی موریوم، سالمونلا انتریتیدیس، سالمونلا تیفی، سالمونلا پاراتیفی B و سالمونلا نیوپورت بودند این در حالی بود که سالمونلا در هیچ یک از نمونه های خرچنگ دیده نشد (26).
ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼ در ﻣﺎﻫﯽ ﺑﯿﻤﺎری ایﺠﺎد ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ، اﻣﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع در اﻧﺘﻘﺎل ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼ از ﻣﺎﻫﯽ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺎﻣﻞ ایﻦ ﺑﺎﮐﺘﺮی ﺑﺎﺷﻨﺪ. آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ ایﻦ ﺑﺎﮐﺘﺮی در دریﺎﻫﺎ و اﻗﯿﺎﻧﻮس ﮐﻢﺗﺮ اﺳﺖ و ﺑﯿﺶﺗﺮ دریﺎﭼﻪ ها و اﺳﺘﺨﺮﻫﺎی ﭘﺮورﺷﯽ ﻣﺎﻫﯽ به راحتی توسط آب های سطحی و همچنین توسط منابع ثانویه آلوده می شوند . ﺑﯿﻤﺎری ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻠﻮز ﺑﺎ وﺟﻮد ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎی ﻓﺮاوان در ﻋﻠﻮم ﺑﻪ ویﮋه ﻫﻤﻪﮔﯿﺮﺷﻨﺎﺳﯽ ﻫﻨﻮز یﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻢ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ. ﺗﻮاﻧﺎیﯽ رﺷﺪ ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼﻫﺎ در دﻣﺎی زیﺮ 7 درﺟﻪی ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﺑﻪ ﺳﺮوﺗﯿﭗ و ﮔﻮﻧﻪی آن واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ ایﻦ ﺑﺎﮐﺘﺮی در دﻣﺎی زیﺮ 10 درﺟﻪی ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﺧﯿﻠﯽ اندک است. ﺷﺎیﺪ یﮑﯽ از دﻻیﻞ ﻋﺪم آﻟﻮدﮔﯽ آب اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼ در ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ، ﭘﺎیﯿﻦ ﺑﻮدن دﻣﺎی آب بود، زیﺮا ﻫﻤﮕﯽ اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ دارای آب دﻣﺎی زیﺮ 10 درﺟﻪی ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﺑﻮدﻧﺪ. ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺎﻫﯿﺎن ﭘﺮورﺷﯽ از اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ ﺗﺎ ﻣﺤﻞ ﺗﻮزیﻊ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از دیﮕﺮ ﻋﻠﻞ آﻟﻮدﮔﯽ پایین ﺑﻪ ﺑﺎﮐﺘﺮیﻫﺎی ﺑﯿﻤﺎریزا ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ایﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘﻠﺰم رﻋﺎیﺖ ﭼﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ از ﻗﺒﯿﻞ ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﺎﻫﯽﻫﺎ در دﻣﺎی ﭘﺎیﯿﻦﻣﻌﻤﻮﻻً (زیﺮ ﺻﻔﺮ درﺟﻪی ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد) ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ، ﺷﺴﺖ و ﺷﻮی ﻇﺮوف ﻣﺨﺼﻮص ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻣﺎﻫﯽ ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪه و رﻋﺎیﺖ دیﮕﺮ ﻧﮑﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ می باشد (27). هم­چنین نتایج مطالعه ما با بررسی های پیشین، بنیادین و همکاران مطابقت دارد.
نتیجه گیری کلـی و پیشنهادها
نتایج بررسی های میکروبی ماهی های قزل آلای پرورشی استان چهار محال و بختیاری را می توان در مجموع رضایت بخش عنوان کرد، زیرا اکثریت نمونه ها با استانداردهای مرجع مطابقت دارند و میزان آلودگی در سطح پایینی قرار دارد. ضمنا نتایج این بررسی می تواند اطلاعات ارزشمندی برای طراحی برنامه های نظارت برای کنترل کیفیت غذاهای دریایی و ماهی فراهم نماید. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎیﺞ ایﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ماهی های ﻗﺰل آلای ﭘﺮورﺷﯽ در اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎﮐﺘﺮی ﺳﺎﻟﻤﻮﻧﻼ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻧﻘﺶ به سزایی نداشته و با کنترل بیشتر نهاد های نظارتی و رعایت هر چه بیشتر اصول بهداشتی در پرورش و صید و نگهداری ماهی می توان این مقدار را به صفر رساند.
تقـدیر و تشـکر
آزمون های میکربی انجام شده در مقاله حاضر در آزمایشگاه شرکت کیمیا پژوه البرز انجام گرفته است، از این رو بدون همکاری و مساعدت این شرکت این پژوهش میسر نمی شد. در پایان از زحمات جناب آقای مهندس منوچهر احمدی مدیر عامل این مرکز صمیمانه تقدیر و تشکر می نماییم.
تعارض منافع
هیچ­گونه تضاد منافعی بین نویسندگان وجود ندارد و این مقاله با اطلاع و هماهنگی آنها ارسال شده است.
 
مرور کتاب: پژوهشی اصیل |
دریافت: 1400/11/7 | پذیرش: 1400/7/1 | انتشار: 1400/7/1

فهرست منابع
1. HumpHrey T. Public-health aspects of Salmonella infection, Way C, Way A, (ed.), Salmonella in domestic animals. Oxon, UK, CABI Publishing, 2000; p: 245-63. [DOI:10.1079/9780851992617.0245]
2. Davies RH, Hinton MH. Salmonella in animal feed, Wray C, Wray A (ed.), Salmonella in domestic animals. England, CABI,Wallingford, 2000; P: 285-300. [DOI:10.1079/9780851992617.0285] [PMCID]
3. Keusch GT. Systemic gastro-intestinal infections: a clinical overview. In Sussman M (ed.). Molecular Medical Microbiology. 2nd ed. San Diego, Academic Press, 2002; p: 1357-63. [DOI:10.1016/B978-012677530-3/50284-1]
4. Wallace DJ, VanGilder T, Shallow S, Fiorentino T, Segler SD, Smith KE, Shiferaw B, Etzel R, Garthright WE, Angulo FJ. Incidence of foodborne illnesses reported by the foodborne diseases active surveillance network (FoodNet)-1997. FoodNet Working Group. J Food Prot 2000; 63: 807-9. [DOI:10.4315/0362-028X-63.6.807] [PMID]
5. Skjolaas KA, Burkey TE, Dritz SS, Minton JE. Effects of Salmonella enterica serovars typhimurium (ST) and Choleraesuis (SC) on chemokine and cytokine expression in swine ileum and jejunal epithelial cells. Vet Immunol Immunopathol 2006; 111(3-4): 199-209. [DOI:10.1016/j.vetimm.2006.01.002] [PMID]
6. D'Aoust AY. Pathogenecity of food-borne Salmonella. Int J Food Microbiol 1991; 12: 14-70. [DOI:10.1016/0168-1605(91)90045-Q]
7. Hassan SR, Verma V Qazi GN. Rapid detection of Salmonella by polymerase chain reaction. Mol Cell Probes 2004; 18: 333-9. [DOI:10.1016/j.mcp.2004.05.003] [PMID]
8. Makino S, Kurazono H, Chongsanguam M, Hayashi H, Cheun H, Suzuki S, Shirahata T. Establishment of the PCR system specific to Salmonella spp. and its application for the inspection of food and faecal samples. J Vet Med Sci 1999; 61: 1245-7. [DOI:10.1292/jvms.61.1245] [PMID]
9. Malornya B, Hoorfar J, Hugas M, Heuvelink A, Fache P, Ellerbroeka L, Bungea C, Dorna C, Helmutha R. Interlaboratory diagnostic accuracy of a Salmonella specific PCR-based method. Int J Food Microbiol 2003; 89: 241-9. [DOI:10.1016/S0168-1605(03)00154-5]
10. FAO. FAO expert workshop on the application of biosecurity measures to control salmonella contamination in sustainable aquaculture. Mangalore, India, 19-21 January 2010, pp.15.
11. Heinitz ML, Ruble RD, Wagner DE, Tatini SR. Incidence of salmonella in fish and sea food. Journal of Food Protection. 2000; 63: 579-592. [DOI:10.4315/0362-028X-63.5.579] [PMID]
12. Simental L, Martinez-Urtaza J. Climate patterns governing the presence and permanence of Salmonella in coastal areas of Bahia de Todos Santos, Mexico. Appl. Environ. Microbiol. 2008; 74:5918-5924. [DOI:10.1128/AEM.01139-08] [PMID] [PMCID]
13. Chattopadhyay P. 2000. Fish-catching and handling. In: Robinson R.K. (ed.): Encyclopedia of Food Microbiology. Vol. 2, Academic Press, London, pp.1547.
14. Laboratory Methods in Food Microbiology (third edition). W.F.Harrigan- P:180-184.
15. Compendium of methods for the microbiological examination of Foods (third edition). C.Vanderzant P:377-381
16. ISO 6579-1: 2017, Microbiology of food and animal feeding stuffs-horizontal method for the detection of salmonella spp.
17. Varnam AH. 1991. Foodborne Pathogens. Wolfe Publishing Ltd, London, UK, pp: 101-128.
18. Wogu MD, Maduakor CC. Evaluation of microbial spoilage of some aquacultured fresh fish in Benin City Nigeria. Ethiopian Journal of Environmental Studies and Management. 2010; 3: 18-22. [DOI:10.4314/ejesm.v3i3.63960]
19. Rahimi E, Shakerian A, Raissy M. Prevalence of Listeria species in fresh and frozen fish and shrimp in Iran. Ann Microbiol. 2012;62(1):37-40. [DOI:10.1007/s13213-011-0222-9]
20. Youssef H., EL. Tiammy A.K., Ahmed S. Role of aerobic intestinal pathogens of fresh water fish in transmission of human disease, J. Food prot. 1992; 55(9): 739- 40. [DOI:10.4315/0362-028X-55.9.739] [PMID]
21. Hosseini H, Cheraghali AM. Incidence of vibrio spp in seafood caught of south coast of Iran. Food control. 2004; 8(2): 91-98
22. Dutta M, Majumdar PR, Rakeb‐Ul‐Islam MD, Saha D. Bacterial and Fungal Population Assessment in Smoked Fish during Storage Period. J Food Microbiol Saf Hyg. 2018; 3:1‐7. [DOI:10.4172/2476-2059.1000127]
23. Akhondzadeh Basti A, Misaqhi A, Zahraei Salehi T, Kamkar A. Bacterial pathogens in fresh, smoked and salted Iranian fish. Food Control. 2006;17(3):183‐8. [DOI:10.1016/j.foodcont.2004.10.001]
24. Armani M, Civettini M, Conedera G, Favretti M, Lombardo D, Lucchini R, et al. Evaluation of hygienic quality and labelling of fish distributed in public canteens of northeast Italy. Ital J Food Saf. 2016;5(4):5723 [DOI:10.4081/ijfs.2016.5723] [PMID] [PMCID]
25. Gonzi M, Otero A, Santos JA. Numbers and types of microorganisms in vacuum-packed cold-smoked fresh water fish at the retail level. Report of Department food hygiene and food technology, Veterinary Faculty, University of Leon, 2002; 77 (1-2): 8-161 [DOI:10.1016/S0168-1605(02)00048-X]
26. Rahimi E, Shakerian A, Falavarjani AG. Prevalence and antimicrobial resistance of Salmonella isolated from fish, shrimp, lobster, and crab in Iran. Comp Clin Path. 2013;22(1):59-62. [DOI:10.1007/s00580-011-1368-3]
27. Bonyadian M, Fardizad H, Akbarian A, Karimi ghahfarokh E. Pool water and Rainbow trout contamination to some enteric bacteria in Chaharmahal va Bakhtiari province. Iranian Veterinary Journal (IVJ). 2014; 10 (3): 94-99.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب‌سایت متعلق به مجله بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان است.

طراحی و برنامه نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2024 All Rights Reserved | Journal of Zoonosis

Designed & Developed by: Yektaweb